Er wordt momenteel in Wijk bij Duurstede veel grondwerk verzet ten behoeve van nieuwbouw onder andere waar het voormalig winkelcentrum ‘De Heul’ en zwembad ‘De Viking’ lagen en waar binnenkort de Lidl komt plus een flink contigent woningen.
Afgelopen maandag werd daar een grote sleuf gegraven voor de toekomstige infrastructuur (leidingen). Het gebied was archeologisch vrijgegeven omdat in de jaren 70 van de vorige eeuw het hele gebied en omliggende woonwijken al door het toenmalige ROB (Rijksdienst voor Oudheidkundig Bodemonderzoek) was onderzocht en in kaart gebracht.
De afspraak is echter dat vrijwilligers van de Wijkse Archeologische Werkgroep dit soort projecten wel mogen volgen en jawel bingo voor onze vrijwilliger, Danny van Basten, die de graafmachine volgde en zag dat die een schedel aantikte…..
Wat nu? Koortsachtig overleg met de gemeente en de aannemer, bijvoorbeeld wel/niet direct politie bellen; dus is het (heel) oud of recent of te wel mogelijk een cold-case…. Dat is het wellicht wel, maar dan van 1200 jaar geleden. Dus de machinist kon verder met z’n graafwerk en wij (inmiddels waren we met meer) konden gaan bedenken ‘hoe gaan we dit verder aanpakken?’
We wisten dat vlakbij – Zandweg, locatie ‘Korea’- flats- officiële archeologen van Earth bezig waren met een proefsleuvenproject vanwege komende sloop en nieuwbouw aldaar. Dus even bellen ‘Kunnen jullie per direct komen?’ Helaas het was reeds een uur of vijf en dat ging niet meer, morgen wel, was de boodschap.
Maar dit zo open en bloot laten liggen was niet integer en vragen om problemen met illegale schatzoekers dus in overleg met de kraanmachinist: de zaak eerst met plastic en zand afgedekt en vervolgens een grote stalen schep van zijn machine er overheen gezet.
De volgende dag hebben de beroepsarcheologen het geheel heel voorzichtig afgeschrapt met als resultaat wat je op de foto ziet: het donker verkleurde vlak geeft een sloot/greppel aan, bij de rode/witte stok aan zijkant zie je in die kant een streep dat is de scheiding tussen geroerde en ongeroerde grond.
Tot zover is het ROB-onderzoek/graafwerk gekomen, de stoffelijke resten liggen hier net onder in ongeroerde grond uit de Dorestad-periode (Karolingisch Tijd / Karel de Grote). Waarom dit tijdvak? Dit gebied is door vele onderzoekingen bekend als het ‘boeren’-gedeelte van het toenmalige Dorestad, de beroemde haven ligt net aan de andere kant van de Zandweg/Hoogstraat, je vindt er dus sloten/greppels, waterputten, erven, erfbebouwingen etc. Veel kleine houtskoolresten in deze laag en scherfjes Badorfaardewerk rond en tussen de stoffelijke resten zijn daarvoor indicatoren.
Een van de aanwezige archeologen was gespecialiseerd in ‘botten’ en kon aan de hand van de gevonden resten (schedelvorm) vaststellen dat het om een vrouw ging. En geen kind (kleine schedel) of meisje (versleten tanden) was geweest.
Verder onderzoek van de stoffelijke resten en het andere materiaal geven wellicht nog wat meer informatie. Maar de belangrijkste vraag ‘Waarom ligt ze daar zo aan de slootkant?’, zal waarschijnlijk nooit beantwoord kunnen worden en blijft het dus waarschijnlijk een zeer oude ‘cold case’, waar iedereen een eigen verhaal bij kan verzinnen.
Vervolg (18 september)
Na de vondst van de stoffelijke resten van een vrouw uit Dorestad op maandag 1 september, is het gehele gebied van de bouwlocatie ‘De Heul’ officieel tot archeologische vindplaats gepromoveerd wat in dit geval inhoudt dat er gegraven wordt met archeologische begeleiding.
De linker foto geeft aan wat dat betekent: grote stukken worden afgeschaafd tot het niveau van de archeologisch interessante laag. Alle verkleuringen zijn mogelijk sporen van greppels, afval- of waterputten en brandvlekken. Niet zo gek als je bedenkt dat we ons hier bevinden in het agrarisch gedeelte van Dorestad: boererven en landerijen, belangrijk voor de voedselvoorziening van het toenmalige Dorestad, een grote nederzetting met veel inwoners (3000+) voor die tijd. Het Rotterdam van de 9e eeuw.
Wat er o.a. gevonden wordt is goed te zien in de rechter foto: scherven van aardewerk (vaatwerk) en botresten (slachtafval). Tot nog toe wat minder metaalresten en geen menselijke resten meer. Maar wat niet is kan altijd nog komen. In ieder geval wordt er weer een stukje van de legpuzzel Dorestad ingevuld en dat dankzij Danny van Basten, een oplettende vrijwilliger van de lokale Wijkse Archeo-groep.