Op vrijdag 12 december 2025 verzamelden zich in de trouwzaal van het fraai gerestaureerde “oude gemeentehuis“ van Wijk bij Duurstede meer dan 125 belangstellenden, die heel benieuwd, maar ook heel blij waren dat Museum Dorestad eindelijk – na 8 jaar – heropend werd.  

Een klein wonder, gezien de gang van zaken vanaf 2012 toen het besluit genomen werd om het museum uit het gebouw Amstelland in de Muntstraat weg te halen en te verplaatsen naar het oude gemeentehuis, centraal gelegen op de markt. Op 1 oktober 2017 sloot het museum in de Muntstraat de deuren, met het idee om in 2018 in het pand op de Markt met een up-to-date museum te heropenen. Maar dat bleek zo eenvoudig niet te gaan. Er lagen nogal wat voetangels en klemmen op dit verhuispad. Dat dit uiteindelijk gelukt is, is echt wel een feestje waard.

Een lange weg met veel obstakels

Aan de kersverse wethouder Bert Lubbinge de eer om als eerste het bestuur van het museum (en Wijk) te feliciteren met dit mooie eigentijdse museum, waarvan hij de voorgeschiedenis (die dus startte in 2012) niet meegemaakt heeft. Maar hij had heel goed begrepen dat het een project/traject was geweest met heel, heel veel pech en tegenvallers.

Ook de voorzitter van Museum Dorestad Stefan Poelman – die alles wel meemaakte – beaamde volmondig dat het echt een heel moeilijk traject is geweest.

Om het oude gemeentehuis museum-klaar te maken moest er worden verbouwd, gerestaureerd en veel achterstallig onderhoud gedaan. De bouw werd vele malen stilgelegd, men vond vleermuizen op zolder (die niet gestoord mochten worden) en het gebouw bleek fundamenteel in een veel slechtere staat dan men gedacht had. De directe omwonenden hadden bezwaren. Dat betekende vooral dat het heel veel duurder werd. Dus moest de raad er opnieuw over beslissen en werd er gezocht naar mogelijkheden om te bezuinigen. Er zijn momenten geweest dat in het bestuur de vraag op tafel lag: moeten we hier wel mee doorgaan?

Nu is Poelman en zijn hele bestuur blij dat het dubbeltje altijd weer de kant oprolde van: doorgaan! Wijk met zijn eeuwenoude geschiedenis verdient een mooi museum.

Dat is zeker ook de mening van Martin Vastenhout, vicevoorzitter en fondsenwerver, die blijmoedig (achteraf) vertelde over alle problemen en hoe die overwonnen waren. En ook Jan van Doesburg, senior archeoloog van De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) feliciteert het museum en Wijk bij Duurstede van harte met dit mooie uiteindelijke resultaat van hard werken en stug volhouden. Hij benadrukt in zijn speech dat geschiedenis altijd voor een deel interpretatie is en dat in Wijk bij Duurstede als archeologische hotspot nog steeds heel veel in de grond zit, wat bij opgraving het inzicht over het verleden kan wijzigen.

Na de vrolijke toost met champagne op een mooie en spannende toekomst van Museum Dorestad, kwamen er heuse Dorestadbewoners zaal in, die de gasten erop wezen dat ze wel tol moesten betalen, wilden ze Dorestad kunnen bezoeken. Voor wie daar niet op gerekend had deelde Martin muntjes uit om de tol te kunnen betalen. Daarna kon iedereen het gloednieuwe museum gaan bekijken. En……. er is veel te genieten.

De Dorestad experience

Heel bijzonder is de zg. Dorestad Experience. Op de zolderverdieping kan je in een echt vikingschip plaats nemen, waarna De Dorestad Experience begint. Je wordt meegenomen naar het verleden. Het schip vaart langzaam stroomopwaarts de Kromme Rijn op. Als op de rug van een vogel lijk je op te stijgen, steeds hoger en hoger tot je de drukke havenstad Dorestad ziet. De Dorestad Experience is een dynamische getekende animatie met muziek en effecten van de aankomst van een handelsschip in Dorestad en de wandeling naar een herberg. Dat doe je dan samen met Katla, een Zweedse vrouw, die naar Dorestad kwam om geld aan de armen te schenken, wat de laatste wens was van haar moeder. Deze verhalen zijn gebaseerd op de onderzoeken en boeken van historicus Luit van der Tuuk, onderzoeker en publicist over de vroege middeleeuwen en conservator van Museum Dorestad.

Na de Dorestad Experience kan je in het museum het verhaal beleven van de vroegmiddeleeuwse handelsstad. Tussen 600 en 850 is Dorestad een bloeiende handelsplaats, waar goederen van heinde en verre worden verhandeld. Ook de Vikingen weten de plaats aan de Nederrijn te vinden en plunderen Dorestad meerdere keren, maar ze kwamen er zeker ook om te handelen.

Een reusachtige maquette van Dorestad is het pronkstuk in de nieuwe museumopstelling. Maar de vele voorwerpen met evenzovele verhalen geven de bezoekers van heden ook een goed beeld van de samenleving van 1200 jaar geleden.

Het museum biedt een keur aan mogelijkheden om met moderne, interactieve middelen verhalen tot je te nemen, zo kan je bijvoorbeeld historische figuren zien en kan je ook via games veel te weten komen.

Naast de geschiedenis van Dorestad is er ook een zg. Limes-zaal ingericht met de nog oudere geschiedenis van dit gebied, namelijk de romeinse tijd.

Helaas heeft het huidige museum een beperkte ruimte. Het was ooit het plan om een verbinding te maken met de grote kerk, waar men in de doopruimte van de kerk de andere bloeiperiode – namelijk toen bisschop David van Bourgondie (1427-1496) hier de macht had en in het kasteel resideerde – had willen tonen. In die late middeleeuwen was Wijk bij Duurstede een Europees bekend centrum van cultuur.

Helaas kon dat plan niet doorgaan. Er was geen budget voor te vinden en de beheerder van de grote kerk ging er niet mee akkoord. Maar….. wie weet, komt dat er in de toekomst nog eens van!

Wijk bij Duurstede 725 jaar stad

Onder het motto: Eén stad, vele gezichten hebben de fotografen Jan van Galen, Winfried Leeman en Christi Wijnen zich laten inspireren door het feit dat er in 2025 gevierd werd dat Wijk bij Duurstede in 1300 stadsrechten kreeg van Gijsbrecht van Abcoude. Zij kozen 8 iconische mensen/gebeurtenissen uit deze 725 jaar en ensceneerden daar een fotobeeld van, waarop personen van nu de gebeurtenis uitbeelden en het verhaal vertellen in een historische setting. De 8 panelen staan opgesteld in de expositieruimte voor wisseltentoonstellingen in het nieuwe museum.

De gasten op 12 december waren unaniem enthousiast over het nieuwe museum. Voor wie nieuwsgierig is geworden en dit met eigen ogen wil gaan zien………. het museum is van dinsdag tot zaterdag geopend tussen 10 en 16 uur. Markt 24, Wijk bij Duurstede.

Lid worden
Voor € 25,- per jaar bent u lid van de Historische Kring Tussen Rijn en Lek. Ontvang de ledennieuwsbrief en vier keer per jaar ons tijdschrift. Bekijk de voordelen van het lidmaatschap.
Word lid