Aan de zuidkant van de Nederrijn tussen Wijk bij Duurstede en Rijswijk ligt in de bodem van de uiterwaarde vermoedelijk het romeinse Castellum Duristate. Lange tijd werd deze locatie Levefanum genoemd, maar ondertussen wordt Levefanum bij Arnhem gepositioneerd.
De naam Levefanum wordt in 1922 genoemd voor het Romeins Castellum bij Wijk bij Duurstede en daarna keer op keer overgenomen. Maar over deze naam is de laatste jaren onder historici een discussie gaande en tegenwoordig spreken we steeds vaker over de naam Duristate. Dit is waarschijnlijk ook niet de naam zoals de Romeinen gebruikten. De naam Duristate komt van bronnen uit de 7e eeuw. Een anonieme geograaf schreef over deze versterking bij de ‘Slag van Dorestad’. Hij is dan op de hoogte van de naam Dorestad. In 2013 is hierover een artikel in ons tijdschrift verschenen.
Vondsten Duristate
Tijdens zandwinningswerkzaamheden in de Rijswijkse Buitenpolder bij de voormalige steenfabriek ‘De Roodvoet’ is een groot aantal Romeinse militaire voorwerpen naar boven gekomen. Het gaat om helmen, bouwmaterialen en aardewerk. Daarbij waren veel dakpanfragmenten.
Op de gevonden helmen werden inscripties aangetroffen die wijzen op de aanwezigheid van hulptroepen; lokale bewoners in Romeinse dienst. Ook zijn er sporen gevonden van het Cohors I Thracum equitata, die er na het jaar 70 heeft gezeten. Dit was een Thracische cavalerie-eenheid uit het huidige Bulgarije. Bij het fort lag ook de Limesweg die de zuidoever van de Rijn volgde.