Ruim 50 mensen waren 24 september 2025 naar het gezellige theater Calypso gekomen, benieuwd naar het verhaal van Kaj van Vliet (rijks- en gemeentearchivaris bij het Utrechts Archief) over de Stichtse Landbrief, waarvan wij dit jaar herdenken dat hij op 17 mei 650 jaar geleden werd ondertekend.

Een belangwekkend (en indrukwekkend) document, door onze historici beschouwd als de geboorte van de provincie Utrecht, de start van een lange ontwikkeling naar een democratisch bestuur. Maar liefst 46 invloedrijke personen hingen er destijds hun imposante zegel aan.

Kaj vertelde een fascinerend verhaal – met veel unieke illustraties – over dit streven naar inspraak en samenwerking ten behoeve van alle inwoners. Het was een startpunt voor inspraak van burgers, waar voorheen toch meestal de geestelijkheid en de adel bepaalden wat er moest gebeuren. Het streven naar democratie werd soms onderdrukt door heersers als bisschop David van Bourgondië, de hertog van Alva of keizer Napoleon, maar telkens kwamen de Staten van Utrecht weer boven.

Meer dan eens leek zelfs het einde van de provincie Utrecht nabij, zoals bij de herindeling van 1798. En ook de plannen van minister Plasterk van tien jaar geleden herinneren we ons nog. Maar de provincie bestaat gelukkig nog steeds en ook dat wordt in 2025 gevierd.

Met heel veel meer kennis en achtergronden over zoiets gewoons als het provinciaal bestuur, gingen de aanwezigen naar huis in hun eigen mooie en bijzondere provincie Utrecht.